Vrije platen

Vandaag eens iets over de vrije platenwinkel, beter bekend als de Free Record Shop. Ik vind het namelijk best een nare winkel. Nou is dat, gok ik, geen wereldschokkend nieuws, maar toch, het moet er even uit.

Laten we eens beginnen bij de naam. Free Record Shop. Alsof ze een gratis record breken. Of in vrijheid opnemen. Dit is echter niet mijn grootste ergernis. Dat is wél het assortiment, personeel en waar de winkelketen voor staat: de debilisering van de maatschappij.

De vrije platenwinkel, opgericht in 1971, bestaat inmiddels uit zo’n 250 vestigingen in vijf landen en president-directeur Hans Breukhoven, hierna meneer Vanessa genoemd (naar zijn schorre rondborstige bont-girl), verkoopt naast ‘records’ ook dvd’s, blu-ray’s, games en ontzettend veel meuk dat geen hol te maken heeft met muziek. Inmiddels is het uitgebreide assortiment zo breed geworden dat er van alles maar een beetje in de schappen kan staan, met als grootste dooddoener de radicale inkrimping van de compact discs. De gemiddelde vrije platenwinkel heeft er misschien nog zo’n duizend staan. Hieronder een lichtbeeld dat ik illegaal heb geschoten met mijn verborgen mobilofoon.

CD’s in de vrije platenwinkel

Zonder dollen zijn dit, naast een piepklein bakje dance-compilaties, ALLE cd’s in het filiaal aan de Ferdinand Bol straat te Mokum.

Toen ik deze foto schoot hoorde ik naast mij een man vragen aan de verkoper of ze de cd Rumours van Fleetwood Mac hadden. Toch niet het minste muziekwerkje, zo niet een meesterwerkje. De verkoper, nauwelijks boven de beukende housemusiek -dat in de vrije platenwinkel gewoongoed is- uitkomend, vroeg: “Fleetwat?” en greep in paniek naar de digitale database. “Fleetwood Mac” zei de man nog eens. De jongen, met op zijn t-shirt een zeer servicegerichte tekst met heel veel keer het woord ‘fuck’, tikte wat op het toetsenbord en moest de man teleurstellen. “Kan ik ‘m dan bestellen?” vroeg de man, wat geen rare vraag is. Tenslotte levert elke winkel deze service. Maar nee hoor. “Daar doen we hier niet aan. U kunt ‘m op de website bestellen”. Teleurgesteld verliet de man de winkel. Ik volgde hem.

Maar wat is nu het beleid van de vrije platenwinkel? Hetzelfde als dat van McDonald’s, H&M en IKEA: zoveel mogelijk geld verdienen aan het massagedrag van het klootjesvolk. Maak het kopend volk gek met duizend maal een liedje op de radio, tv en internet, laat het stijgen in de top 40 en verkopen maar. De Borsato’s, de Shakira’s, de Smits (nee, niet The Smiths) en de Tropical Danny’s. Dat kent men (daar heeft meneer Vanessa wel voor gezorgd), dus dat koopt men. Hetzelfde geldt voor de spellen. En exact hetzelfde voor de films. En ze staan in rijen bij de kassa in de vrije platenwinkel. De snoeiharde kutmuziek, het geestdodende personeel en de krappe ruimte (want hoe meer bakken met crap hoe beter) trotserend. En ondertussen steekt meneer Vanessa zijn sigaren aan met 100 euro biljetjes, grijnzend naar zijn bankrekening die over de 93 miljoen euro bedraagt (volgens de Quote 500).

Jut en Jul

Wat is nou mijn punt. Ik word er gewoon zo droevig van. Dat alle leuke platen-, dvd- en weet ik veel wat voor speciaalzaken één voor één verdwijnen en plaatsmaken voor inspiratieloze en sfeerloze giganten als de vrije platenwinkel. En men laat het toe. Ik baal er gewoon van dat elke winkelstraat waar ook in Nederland, België of Duitsland gedomineerd wordt door diezelfde winkels, diezelfde uithangborden, diezelfde zombies. Er is waarschijnlijk ook helemaal niets aan te doen. Dat is misschien nog wel het meest trieste.

Maar goed. Het schijnt dat de geadopteerde kinderen van meneer Vanessa hem ook niet mogen.