Wat doe jij als je wilt weten wie die ene film regisseerde? Of als je nieuwsgierig bent of een film een kijkbeurt waard is? De kans is groot dat je de Google raadpleegt of rechtstreeks naar de International Movie Database (IMDB) surft. Ik in elk geval wel. Deze door gebruikers gevulde site is zo ongelofelijk rijk aan informatie dat de rest bijna overbodig wordt. Toch verscheen vorige maand het Filmjaarboek 2008/2009. Ook dit jaar weer een flink gevuld boekwerk boordevol informatie. De vraag is: voegt dit nog wat toe? Eeuwig Weekend legt de voors en tegens van dit papieren filmoverzicht naast elkaar.
Het Filmjaarboek is de opvolger van het Nederlands Jaarboek Film dat van 1981 t/m 1990 verscheen. Daarna heette het een stukje compacter Filmjaarboek. Dikke boeken met beschrijvingen van alle in Nederland uitgebrachte bioscoopfilms van dat jaar, voorzien van uitgebreide credits. Het laatste boek bevat bovendien een zevental artikelen en overzichtjes van prijzen, bezoekcijfers en adressen. ‘Een onmisbare bron van informatie voor iedere filmliefhebber’ prijkt op de achterkant.
Voors
Het Filmjaarboek 2008/2009 is een fraai vormgegeven boek, ligt lekker in de hand, is volledig in kleur en bulkt van de informatie. Het is dan ook geen licht boekwerkje met z’n 272 pagina’s. Pagina’s 10 t/m 44 worden gevuld met feitjes, lijstjes, artikelen en interviews. Vooral interessant is de samenvatting van filmjaar 2008 waarin de trends, hoogte- en dieptepunten besproken worden. Het artikel van regisseur Martin Koolhoven over de carrière van Clint Eastwood is informatief en laat een enthousiaste fan aan het woord. Ook leuk is het stuk van internetjournalist Francisco van Jole die amateurfilms op internet behandelt.
De filmbeschrijvingen met credits zijn kort en objectief en bij bijna alle films prijkt een foto. Ook handig. Hierna volgen ruim 50 pagina’s regisseurs- en filmindex waarin wordt verwezen naar de Filmjaarboeken van 2001 t/m 2008, wat in je voordeel werkt als je ook die boeken in je bezit hebt.
Tegens
Is het niet een tikkie overdreven om te beweren dat het een onmisbare bron is voor elke filmliefhebber? Tuurlijk, alles mooi op een rijtje is handig, maar voegt het wat toe voor een filmfan? Die kijkt graag naar films en wil meer van die films afweten en heeft dan niet persé dit boek nodig.
Een absolute meerwaarde van het Filmjaarboek 2008/2009 zijn de artikelen. Dat kan naast het handige overzicht reden zijn voor een aanschaf . Maar waarom dan zo sumier? Francisco van Jole krijgt twee pagina’s. een stuk over de superheldenfilm krijgt maar drie pagina’s. Het lijkt me dat je juist met deze vulling moet uitpakken. Dát is pas onmisbaar voor de filmliefhebber! En ondertussen wel vijf (!) pagina’s gewijd aan de “Filmliefde” van de bekende Nederlander, in dit geval cabaretiers. Wat boeit mij het nou wat de favoriete films van Thomas van Luyn, Hans Teeuwen, Claudia de Breij of Jochem Meyer zijn? Come on!
En dan nog de objectieve filmbeschrijvingen van het boek. Ik snap het wel, het is de meest veilige manier, maar wat mij betreft ook de minst interessante. Geef naast de beschrijving ook een meninkje mee. Al is het maar een paar regels. Ook dát kan het boek specialer maken, zeker als er een vakkundige redactie en groep filmkenners achter zit (wat er zit!).
Conclusie
Ik denk dat er voor het Filmjaarboek zeker een markt is, maar wel één voor de generatie van vóór het internet. Een groep filmliefhebbers die trouw alle jaarboeken verzamelt en jaarlijks het rijtje in de boekenkast aanvult met de nieuwste editie. Het boek schiet wat mij betreft zijn doel voorbij door niet uit te pakken met de artikelen en kennis die in huis is. Juist nu, met duizenden filmsites in de lucht en IMDB als koploper, moet je jezelf onderscheiden en een boek leveren die meer biedt dan wat al op het net te vinden is. Met de te korte artikeltjes en de nutteloze Filmliefde-rubriek die er nu in staan red je het niet. Ook de meningsloze filmbeschrijvingen voegen niets toe, behalve dan het gebonden overzicht op papier.
Ik heb het Filmjaarboek doorgelezen en in mijn boekenkast gezet om het daar zeer waarschijnlijk nimmer meer uit te pakken. Noem het luiheid of noem het wijsheid, maar ik heb filminformatie sneller tevoorschijn op mijn monitor. En dan krijg ik er ook nog eens ontelbare links, foto’s en bewegend beeld bij. Het Filmjaarboek lijkt in elk geval verjaard.
Het Filmjaarboek 2008/2009 (ISBN 978 90 6403 727 6) ligt overal in de winkel en kost 20 euro.
Het staat leuk in de kast, maar ik zal het niet snel pakken om door te bladeren. IMBD blijft mijn guide binnen de filmindustrie.