Na het Stedelijk Museum en Kröller Müller Museum met een bezoek van mij en mijn museumkaart te hebben vereerd, was het nu de beurt aan het Rijksmuseum. Ik durfde er sinds de heropening op 13 april 2013 niet heen te gaan, vrezend voor rijen tot ver op het Museumplein, maar niets daarvan. Een grauwe maandagochtend bleek het ideale moment voor een rustig bezoek aan ’s lands mooiste museum, want laat ik er niet omheen draaien: voor mij is het Rijksmuseum het allermooiste museum van Nederland. Qua gebouw én collectie.
Met museumkaart mag je in één keer doorlopen, langs de kaartverkoop (die vandaag overigens beduidend minder lang was dan de rij voor de garderobe). Ik ging uiteraard ook weer voor een audiotour, wat in het Rijks een multimediatour is; een iPod touch met uitleg bij de belangrijkste stukken in geluid en beeld. Zeer uitgebreid en -zo leerde ik later- ook gewoon beschikbaar als app. Scheelt je vijf euro, al is deze beduidend trager dan die in het museum.
Ik heb het Rijksmuseum voor de verbouwing, die tien jaar geleden aanving (zie hiervoor overigens de sublieme NTR documentairereeks ‘Het nieuwe Rijksmuseum‘ van Oeke Hoogendijk), één keer bezocht, ergens eind jaren ’90. Veel van het gebouw kan ik me er niet meer van herinneren, de kunst wel. Toen was De bedreigde zwaan van Jan Asselijn al favoriet. Nu ook weer (hij prijkt al maanden bovenin mijn website). Blijft indrukwekkend, ook vanochtend weer. Geweldig om weer herenigd te zijn met dit schilderij:
Het Rijksmuseum is oprecht prachtig geworden. Veel is weer in oude glorie hersteld, zoals architect Pierre Cuypers het gebouwd had, inclusief de eregalerij en rijk versierde voorhal. De Nachtwacht-zaal is overdonderend en het belangrijkste schilderij (volgens het museum dan) is van zeer dichtbij te bezichtigen, in tegenstelling tot het kleine achter kogelvrij glas verborgen Mona Lisaatje in het Louvre. Bijna alles is overigens gewoon zonder glas en je kunt de penseelstreken geweldig goed zien. Iets dat in het Kröller Müller Museum wel anders is.
Het museum is keurig in tijdsperiodes opgedeeld en met de handige plattegrond en de multimediatour zijn een aantal uren genot gegarandeerd. Met museumkaart is het ook makkelijk om nog een keer langs te komen, want het Rijks schreeuwt erom. Enfin, wat hoogtepunten dan. Het zijn wat kiekjes met mijn telefoon, want de echte werken zijn tot in de kleinste details op je scherm te toveren via de eveneens sublieme website van het Rijksmuseum. Bekijk bijvoorbeeld eens deze George Hendrik Breitner: De Singelbrug bij de Paleisstraat in Amsterdam. Om je vingers bij af te likken. Digitaal, maar nog meer in het echt.
De voorhal maakte veel indruk op me. Ongelofelijk dat ‘ie nog in de jaren ’80 helemaal wit was gekalkt. De dikke laag is er weer vanaf gehaald om zo het oorspronkelijke ontwerp van Pierre Cuypers weer zichtbaar te maken. Daar waar het niet meer te restaureren was, is het gereproduceerd met verbluffend resultaat.
Deze oude biddende dame is van dichtbij zo gedetailleerd dat het net een foto is. Impressive!
Het grootste schilderij van het museum, ‘De slag bij Waterloo’ van Pieneman is immens. Ruim 8 bij 5 meter groot. Je kunt er heel lang naar kijken en steeds weer nieuwe details in vinden.
Deze Breitner vind ik prachtig. Het is een van de twaalf schilderijen die Breitner van het meisje in de kimono maakte . Het zijn de houding, de jurk, de kleuren en misschien, stiekem, ook de gelijkenis met deze Bowie cover, of was dat toch een tekening van Dante Gabriel Rossetti?
In de documentaire van Oeke Hoogendijk krijgen deze twee poortwachters ruim aandacht, maar toen had ik de serie nog niet gezien. Gelijk maakten deze twee reusachtige houten beelden indruk op mij. Met de vajra, het stokkie in hun hand “verpletteren ze de onnozelheid”. De open en gesloten monden (“a” en “un”) symboliseren alle klanken en geschriften, ofwel kennis. Door die poort wil je wel lopen.
Maar er is teveel moois om op te noemen en af te beelden. Ook veel moderner werk. En indrukwekkend 20e eeuws werk. Op de site van het Rijks kun je je eigen favorieten samenstellen. Hier de mijne.
Maar je moet gewoon echt zelf gaan.
