The Shining: angstaanjagend briljant

In George Orwell’s roman ‘1984’ is het kamer 101 waar de hel losbreekt.
In Stephen King’s roman ‘The Shining’ kun je kamer 237 maar beter vermijden.
En in ‘1408’, een ander (kort) verhaal van King, is het, jawel, kamer 1408 die je wijselijk links moet laten liggen.

Verontrustende kamers
Kamers 101, 237 en 1408. Ik zou er niet in gaan…

‘1408’ is het zoveelste verhaal van horrorschrijver Stephen King dat verfilmd is en momenteel in de Nederlandse bioscopen draait. De film handelt over de cynische schrijver Mike Elston die zo gek is om, ondanks nadrukkelijke afraders, spookkamer 1408 (opgeteld 13!) van het Dolphin Hotel aan de 2245 (opgeteld 13!) Lexington Street te New York te betrekken. Gekkie. Vragen om problemen, die dan ook volgen.

Stephen King schreef het korte verhaal in 1997 en grijpt terug op onderwerpen die hij eerder in The Shining (1977) behandelde: een schrijver die gek wordt van zijn omgeving, een spookhotel en vooral een spookhotelkamer. Ook The Shining werd verfilmd en wel door wijlen Stanley Kubrick in 1980. En laat die film nu behoren tot één van mijn favorieten en samen met ‘The Exorcist’ tot de engste film ooit. King zelf was verre van tevreden over Kubricks verfilming en produceerde in 1997 een draak van een televisie-remake, maar die blunder vergeven we hem maar. Kubricks versie is op alle vlakken geslaagd en topt Kings roman. ‘1408’ van regisseur Mikael Hafstrom toont nog eens extra waarom The Shining zo’n ontzettend sterke film is. Waar Kubrick glansrijk slaagt, faalt Hafstrom.

Een mooie gelegenheid om The Shining weer eens van de plank te pakken en te prediken:

10 Redenen waarom The Shining de beste horrorfilm aller tijden is.

10. Zoontjelief (Doc) zet een geweldige Danny neer. Danny Lloyd, zoals ‘ie in het echt heet, speelde na deze rol nog in één film en keerde daarna de filmwereld de rug toe, wat te betreuren is, daar hij zeer geloofwaardig acteert en de angst in zijn ogen levensecht is. Danny wist ten tijde van het filmen niet dat het hier om een horrorfilm ging. Hij was slechts zes jaar. Momenteel doceert hij biologie in Illinois.

Danny
Danny

9. Redrum. Een klassieker in de horrorwereld. Danny roept het (of eigenlijk zijn denkbeeldige vriendje Tony) om de hel aan te kondigen die volgt. Met lippenstift schrijft hij het op de slaapkamerdeur zodat moeder Wendy het kan lezen in de spiegel: MURDER.

Redrum
Redrum, redrum, redrum, REDRUM!!!

8. De skelter. Danny scheurt op zijn skelter door de gangen van het immense hotel. Dit levert naast een dynamisch beeld (de dolly met camera sjeest erachteraan), ook prachtig geluid op. We horen de harde wielen afwisselend denderen op de houten vloer en gedempt op het tapijt. Indringend!

Skelter
Hout, tapijt, hout, tapijt

7. De dialoog in de heren-wc tussen Jack Torrance (Jack Nicholson) en ober Delbert Grady. Hier vertelt Grady dat Jack altijd al de ‘caretaker’ van het hotel is geweest (“No sir, YOU are the caretaker. You’ve always been the caretaker. I ought to know: I’ve always been here”). En dat zijn vrouw en zoontje hem tegen zullen werken. Wat te doen? “Correct them”. Een uitermate trage scène die door de rode omgeving surrelistisch aandoet.

WC
“Perhaps they need a good talking to, if you don’t mind my saying so. Perhaps a bit more.”

6. ‘All work and no play makes Jack a dull boy’. Eén van de bekendste oneliners ever. Jack typt er pagina’s vol mee. Hét moment in de film dat Wendy realiseert dat er stront aan de knikker is. De scène die volgt is meesterlijk (Jack flipt nogal).

All work and no play make Jack a dull boy
All work and no play makes Jack a dull boy

5. De liters bloed die Danny uit de hotelmuren ziet komen. Overdrijven is ook een vak en Kubrick beheerst dat vak als geen ander. De bakken bloed kletteren op de muren en camera tot de kijker niets meer ziet. Hoe symbolisch!

Bloed
Au!

4. De Shining. Danny heeft een gave, die slechts een paar mensen bezitten: het kunnen voorspellen wat er gaat gebeuren en wat vroeger plaatsvond. Ook kunnen zij communiceren zonder hun mond open te trekken. Zelfs vanuit de andere kant van de wereld. Conciërge Dick heeft het ook. De scène waarin hij Wendy een rondleiding geeft en we zien hoe hij via ‘de shining’ aan Danny vraagt of hij een ijsje wil roept kippenvel op.

IJsje
“How’d you like some ice cream, Doc?”

3. De muziek. Zonder de muziek was The Shining niet eng. De muziek kondigt de misère aan en is steeds weer om te snijden zo spannend. En laten we de ‘main theme’ niet vergeten: verontrustend en tegelijkertijd zo mooi.

2. De twee meisjes. Danny kan ze zien door zijn gave. De overleden tweeling die plots voor hem staat en de griezelige zin uitspreekt: “Hi Danny, come and play with us. Forever and ever and ever” en vervolgens in stukken gehakt op de grond liggen. Doodeng!

Meisjes
“Come and play with us”

1. Jack Nicholson. Laten we eerlijk zijn, hij maakt de film. De rol in The Shining is hem op het lijf geschreven en hij speelt één van zijn beste rollen. Het is genieten geblazen van de dialogen die Wendy en Jack hebben: “Stay away from me!” – “Why?” – “I just wanna get back to my room” – “Why?” – “Well, I’m very confused, and I just need time to think things over!” – “You’ve had your whole fucking life to think things over, what’s a few more minutes gonna do you now?”
Of: “Now, we’re going to make a new rule. When you come in here and you hear me typing, or whether you don’t hear me typing, or whatever the fuck you hear me doing; when i’m in here, it means that i am working, that means don’t come in. Now, do you think you can handle that?” – “yeah” – “good. Now why don’t you start right now and get the fuck out of here? Hm?”
En laat ik “Heeeeere’s Johnny” vooral niet vergeten!

Jack
Here’s Johhny almost!

Okee, één minpunt. En niet eens een kleine: Wendy Torrance, of beter: Shelley Duvall, de actrice. Wat een verschrikkelijk mens. Ik kan me voorstellen dat Jack haar hersenen wil inslaan.

Wendy
Boehoe-muts

En dan heb ik de scènes in de hotelkamer (dame in bad!) en het restaurant nog niet eens vermeld.
‘1408’, eat your heart out!

Auteur: Mennomail

15 gedachten over “The Shining: angstaanjagend briljant

  1. Ik kan je niet meer dan gelijk geven : The Shining is een meesterwerk. Een van de beste horrorfilms ooit gemaakt. Een film om te zien en te herzien voor al de details die je gemist hebt…

  2. Leuk artikel. Naar het schijnt is Shelley Duvall de opnames en de geestelijke mishandeling van Kubrick nooit echt te boven gekomen. Hij dreef haar tot het uiterste om het gewenste effect (de vrouw waar je je terecht zo om irriteert) te bereiken. The Shining is misschien wel de beste Kubrick ooit, al moet ik zeggen dat deze megalomaan niet tot mijn favoriete filmregisseurs behoort. Wel een van de origineelste.

    Waar ik nog wel benieuwd naar ben zijn je argumenten waarom ‘1408′ van regisseur Mikael Hafstrom zo tekort schiet.

  3. Heb je een punt, Mike. Waarom 1408 me niet aanstond was voornamelijk door het zoetsappige vader-dochter verhaallijntje tussendoor. Cynische alleenstaande man die zijn dochtertje heeft verloren (en zijn vrouw daardoor) moet een hel doorstaan om uiteindelijk in het reine te komen met zichzelf (en zijn vrouw). Daarnaast was de suspence ver te zoeken en te gemaakt. Op een paar leuke vondsten na (de weerspiegeling in het raam aan de overkant) was het een goedkope schrik-of-ik-schiet film met slap acteerwerk, ondanks grote namen als John Cusack en Samuel L. Jacson.
    Ik probeerde met The Shining aan te tonen hoe het ook kan, zeg maar.

  4. shelley duvall was dan wel weer uitermate geschikt als olive oil in popeye..zegt genoeg, lijkt me..

    maar idd een topfilm..en zoveel goede king-verfilmingen zijn er nou ook weer niet..momenteel kan alleen meneer frank darabont goed uit de voeten met king’s bronmateriaal

  5. Wist jij:
    Afgelopen trippie naar de USA deden we goedgemutst Estes Park aan, omdat het aldaar gesitueerde Stanley Hotel de locatie is van de eerste Shiningfilm!
    of het boek, dat weet ik niet meer.

    Een foto is aanwezig, doch niet hier.
    Enige communicatie hierover kan beeldmateriaal met gezwinde spoed desgewenst uw kant op helpen..

  6. Ooit had ik samen met vriend de film in de bioscoop gezien…
    Ik durfde 2 dagen niet meer alleen naar boven, naar de wc, of een andere plek buiten de huiskamer met mensen er in…
    Zo afgrijselijk eng vond ik de film, heeeeerlijk.
    Onlangs heb ik de film verteld aan mijn dochter van 13.
    Grote nieuwsgierigheid natuurlijk, dus toen ze 13 werd mocht ze met vriendinnen de film kijken.
    Ze vonden hem niet eng (!?!?!?)
    ofwel, wat eng was is niet eng meer hedentendage..

    groetjes

    lina

  7. @Lina: 13 en deze film niet eng vinden?! Maar daar stip je wel iets interessants aan. Kan me best voorstellen dat deze film voor een nieuwe generatie niet meer zo eng is als begin jaren ’80. Tegenwoordig is de Japanse spookfilm eng. Denk aan The Ring of The Grudge. En natuurlijk de brute Amerikaanse remakes van films als The Hills Have Eyes en Texas Chainsaw Massacre.

    Toch gaat mijn voorkeur uit naar een film als The Shining, waar de spanning in hele trage scenes opgebouwd wordt en daardoor om te snijden is. Op zich gebeurt er inderdaad niet veel in de film, maar je voelt dat er om elke hoek iets te gebeuren staat. Kippenvel voor mij.

  8. Inderdaad , de ring, Saw, the grudge e.d.

    Dingen die ik dus totaly boring vind, vinden de meiden van 13 a 14 geweldig en heel spannend….

    Maarrrrr ik heb ze onlangs wel aan het gillen gekregen met
    candyman, een horrorfilm uit de 80 ties..

  9. Hooooi wij zijn 3 meiden van 14 en wij wilde deze film gaan kijken omdat onze ouders beweerden dat the shining eng is en wij hebbben al heel wat zogenaamd eng films gezien
    dan vraag je bij de videotheek een enge film geeft hij fragile wij kijken maar hij was gewoon zo nep en de geest zag er niet uit en we willen nu gewoon een keer een enge film kijken
    nou was onze vraag eigenlijk komen hier veel special effects in voor want het is in de jaren tachtig dus beschikte ze daar nog niet zoveel over toch??? maakt dat het niet een beetje nep en is het echt eng want we willen een keer gillen in een film (en dat gebeurd niet zo gauw)
    zitten er stukjes in waar je echt schrkt??? en als meisjes van 13 het niet eng vinden spreekt het ons minder aan
    nog 1 ding je kan the shining ook echt nergens huren (althans niet bij ons in de buurt) dat is wel een groot nadeel en die candyman is die echt eng?????

  10. @T&M&L: Fragile is best een enge film, maar inderdaad niet de beste in zijn soort. Het kan vele malen enger en beter. Zoals bijvoorbeeld Candyman. Ik raad The Shining toch echt wel aan, ook voor 13-jarige meisjes. Het is soms eng, maar meer op het gebied van muziek en spanningsopbouw. Je zit vaak op het puntje van je stoel. Special effects in de zin van monsters of geesten zie je hier niet en dat is juist het enge. Huren die hap!
    En als jullie videotheek deze film niet heeft is dat zeer triest. Een klassieker van dit formaat hoort in elke videotheek te staan.

  11. Moet je de Exorcist maar eens kijken xD

    Als je die saai vind is er iets mis met je

    x

  12. Dit is een briljant film die je gewoon meerdere malen moet zien. Er zitten zoveel verschillende lagen in, niet normaal. Ook het gebruik van steeds terugkerende getallen zoals 24 en 42 is vet. Alleen als je zegt dat Shelley Duvall een minpunt van de film is zit je er volledig naast. Jack Nocholson wile eerst Jessica Lange als zijn tegenspeelster maar Kubrick hield vast aan Duvall. Later heeft Nicholson verklaard dat hij nog nooit zo’n goede acteerprestatie heeft gezien als die van Duvall.
    Voor meer van dit soort weetjes:

    http://www.visual-memory.co.uk/faq/html/shining/shining.html#1104n1

  13. Geheel eens met je, Menno. The Shining is mijn all-time favorite film, en ook met het commentaar van Hallie ben ik het eens: dat met name Darabont echt goede King-films maakt.

Reacties zijn gesloten.