“His name was Jason. And today is his birthday”
Ah lachuh, morgen is het weer vrijdag de 13e. De ultieme ongeluksdag voor hen die daarin geloven. Ikzelf ga samen met mijn zwarte kat onder ladders door richting de bios, alwaar de remake van Friday the 13th draait. Op deze donderdag de 12e gaat ‘ie al in première, 29 jaar na de release van het origineel. Hieronder geen recensie van deze horrorfilm, maar veel leuker: een terugblik naar hoe het allemaal begon, daar in Camp Crystal Lake. Terug naar Jason Voorhees, de doorbraak van regisseur Sean S. Cunningham en een van de eerste rollen van Kevin Bacon. Friday the 13th uit 1980 is een klassieker van jewelste, maar is dat terecht? Hell yeah!
In het kielzog van het succes van die andere horrorklassieker, Halloween (1978), nestelde Sean S. Cunningham zich in de regisseurstoel om het scenario van Victor Miller te verfilmen. Met enkel wat suffe kinderfilms op zijn cv ging hij het bloederige avontuur tegemoet, tezamen met een handjevol kersverse en tot dan toe onbekende acteurs. Het was een sprong in het diepe, maar hij kwam al snel uitermate succesvol boven water.
De kids in Friday the 13th, met tweede van links Kevin Bacon en helemaal rechts Harry Crosby, zoon van Bing.
Friday the 13th begint in 1956 in het bungalowpark Camp Crystal Lake alwaar een groepje brave tieners Haleluja-liedjes zingen bij het haardvuur. Als een stout stelletje besluit een potje te rollebollen wordt hun onderonsje bruut verstoord door een persoon met een mes. Net als in Halloween vanuit de eerste persoon gefilmd, kijken en smeken de slachtoffers in de camera.
‘We weren’t doing anything! We were just messing about!’
Gouden horrorformule
Begeleid door het karakteristieke ‘K K K Cha cha cha’-deuntje en de filmtitel die op ons af komt en het “tv scherm” in scherven slaat, is de toon gezet. Er wordt geschakeld naar ‘present day’ en de hoofdrolspelers die op weg zijn naar het kamp (ofwel: hun dood). Zoals zo vaak in horrorfilms ná Friday the 13th hebben we ook hier te maken met een bijna clichématige formule: groepje (mooie) jongeren, vrij van ouderlijk gezag, gaan lol hebben in een bosrijke omgeving (denk Evil Dead, Cabin Fever, etc.). De groep heeft altijd een zelfde samenstelling: een dom blondje, een wijze gozer, een all American hero, een verstandig meisje en een mallerd. Ook kan de dorpsgek niet ontbreken die het groepje waarschuwt vooral níet naar de plek des onheils te gaan. Doen ze lekker toch en uiteraard gaan ze er allemaal één voor één aan. Dat wordt dus genieten geblazen.
Ralph, de dorpsgek. ‘You’re going to Camp Blood, ain’t ya? You never come back again. It’s got a deathcurse!’
Volwassene/autoriteit vs jeugd/baldadigheid. Klassiek!
Wat kan er nog meer niet ontbreken in een horror? Seks natuurlijk. En hoewel het blote tieten gehalte in Friday the 13th teleurstellend spaarzaam is (men moest toch door de strenge filmkeuring heen), bevat ook deze film een passionele vrijpartij, die -sja, sorry zo gaat dat nu eenmaal- duur betaald moet worden. Geen van beiden overleeft het.
Dat was Kevin…
…en dat was Marcie
Moordoriginaliteit
Je ziet het, met de spectaculaire kills zit het wel snor. Verantwoordelijk hiervoor is een van de grootste horrorcoryfeeën Tom Savini, die eerder bloederige make-up smeerde op de zombies van George Romero in Dawn of the Dead (1978) en later ook de doden tot leven wekte in Day of the Dead (1985). Gek genoeg zijn het in deze eerste Friday niet de slasherpartijen waar de film het angstelement vandaan haalt, maar de traagheid en de intense spanningsopbouw. Waar de verdere Fridays elkaar deel na deel pogen te verslaan qua moordoriginaliteit, is het hier -zeker dertig jaar later- nogal tam. En dat is nu juist het enge. Want is het niet zo dat een schrikmoment des te harder aankomt als je eerst minutenlang zit te kijken naar hoe iemand een kopje koffie zet? In Friday gebeurt het en werkt het.
Twee minuten kijken naar iemand die een olielamp aansteekt. Hoe vaak zie je dat nog in films van nu?
Waar is Jason?
Friday the 13th is natuurlijk bekend geworden door Jason Voorhees, de moordmachine die net als Freddy Krueger (Nightmare on Elmstreet) en Michael Myers (Halloween) tot iconische hoogten is gestegen. Jason, de emotieloze killer met hockeymasker siert ook alle posters van de nieuwe Friday the 13th. Maar, en dat weten veel mensen niet, in het origineel is er helemaal geen Jason te bekennen (nou ja, héél even). En van het hockeymasker is zelfs in het tweede deel nog geen spoor te bekennen. Pas in deel 3 van de reeks vindt Jason zijn favoriete gezichtsbedekking. Verantwoordelijk voor de moorden in het origineel is dan ook niet Jason. En hoewel je een oen van jewelste bent als je Friday the 13th nog nooit gezien hebt, zal zal ik verder niets verklappen. Ik ben echter wel benieuwd naar hoe ze het ontbreken van Jason in de remake hebben opgelost. Naar het schijnt is de film dan ook niet een remake van deel 1, maar zijn de eerste drie delen in één film gepropt! Ik houd mijn hart vast.
Voor wie is ze dan wél op de vlucht?
2009
Onschuldige tieners, spetterende kills, seks, een doodenge soundtrack en een subliem en verrassend einde. Friday the 13th heeft het allemaal en was één van de eersten. Alleen daarom al is de film belangrijk voor alle horrorfilms na 1980. De film sloeg zo aan bij het publiek dat het een jaar later al een vervolg kreeg. En nog een jaar later kwam het derde deel. En zo ging dat door tot 1986. Daarna kwamen de vervolgen met steeds langere tussenpozen. De originaliteit raakt op een gegeven moment wel op natuurlijk. Het tiende deel, waarin we Jason in de toekomst zien moorden (waarom niet?), is alweer uit 2001. En in deeltje 11 zien we Jason het opnemen tegen Freddy Krueger. Welja. En nu dus de remake. Part 12, als het ware. Helemaal gemoderniseerd en opgevuld met de huidige generatie mooie tieners. Gelukkig komen ze allemaal nog op dezelfde manier aan hun einde. Ik kijk er naar uit. De trailer is in elk geval veelbelovend.
Friday the 13th de remake draait vanaf vandaag in de bioscoop.
Hoewel ik horror niet altijd trek, kan ik me zeer vermaken met de originele Friday the 13th. Ik vind die spanningsopbouw prachtig, maar zie ze ook als ‘rustmomenten’. Tot je net relaxt achterover hangt op de bank en verrast wordt door Jason die een mes door de keel van Kevin Bacon steekt. Autsj.
Vond de originele ook een prima horrorfilm, hoewel Jason me verder niet zo heel kan boeien. Het laat zich dus wel raden aan wiens kant ik stond bij Freddie vs Jason. Al die remakes, ach wat kunnen we daar over zeggen: remakes zijn inherent aan Hollywood en het horrorgenre in het bijzonder. Hoewel ik de remake van Halloween best te pruimen vond, bekruipt mij toch het idee dat de horrorscene meer dan ooit lijdt aan creatieve bloedarmoedenu al die oude klassiekers een hermaking krijgen.
niet alleen de horrorscene, hoor. je kan ook in de mainstream door de remakes en reboots het bos niet meer zien.
@Hallie: Da’s waar. Algemene creatieve bloedarmoede in Hollywood dus.
Correct, en vaak zijn ze zo nutteloos als het maar kan, maar soms, heel soms, slaagt Hollywood er in een film te maken die wat toevoegt en los staat van het origineel. Had ik al heel soms gezegd?
Ik vond ‘The Invasion’ anders een hele fijne remake van ‘The Invasion of the body snatchers’. En zo zijn er vast wel meer.
@Aukje, het kon slechter ja, al was het geen goede film. Overigens was het de vierde remake van het origineel!!!
Ik concludeer dat er dus algemene creatieve bloedarmoede heerst in de filmindustrie van Hollywood, maar dat er op deze regel soms uitzonderingen zijn. Zo bestaan er bijvoorbeeld remakes van films die, tegen de verwachting in, wél de moeite van het kijken waard zijn. Je zou kunnen zeggen dat zowel het één als het ander voorkomt. Algemene, maar geen algehele creatieve bloedarmoede derhalve. Vat ik het zo goed samen?
Goed zo, Peter.
Maar die bijl in dat hoofd, dat is toch niet echt?
Neen. Maar die pijl door Kevin’s strot wel.
nou, ik ben in ieder geval erg benieuwd!
Gisteren de nieuwe gekeken en ik vond ‘m eigenlijk best wel goed. Effectief is ‘ie in ieder geval wel, hij is lekker spannend. Uitermate fijn was dat het geen regelrechte remake is. Voor de liefhebbers van de oude films zitten er wel genoeg verwijzingen en knipogen in. En het blijft altijd een genoegen om Jason in actie te zien. Regisseur Nispel bewijst maar weer eens (na zijn TCM remake) dat hij met goed gebruik van het basismateriaal een “eigen” film neer kan zetten. Kortom, ik ben dik tevreden met deze degelijke remake.
Thanks voor deze snelle recensie, hallie!